🔗 Kết Hợp Điều Kiện - Logical Operators

Chào mừng đến với bài học về Logical Operators - cách kết hợp nhiều điều kiện trong Café!

🎯 Món Ăn Hôm Nay

Tưởng tượng bạn đang kiểm tra điều kiện phục vụ:

• Có tiền VÀ có chỗ ngồi → Phục vụ được (AND)
• Thành viên VIP HOẶC có mã giảm giá → Được giảm giá (OR)
• KHÔNG phải giờ nghỉ → Mở cửa (NOT)

Đó chính là Logical Operators - kết hợp nhiều điều kiện!

🔗 Logical Operators Là Gì?

Logical Operators = Kết nối điều kiện (kết hợp nhiều boolean)

Có 3 toán tử chính:

boolean coTien = true;
boolean coChoNgoi = true;

// AND - Cả 2 đều đúng
boolean phucVuDuoc = coTien && coChoNgoi;  // true

// OR - 1 trong 2 đúng
boolean duocGiamGia = isVIP || coMaGiamGia;  // true nếu 1 trong 2 đúng

// NOT - Đảo ngược
boolean dongCua = !moC ua;  // true nếu đóng cửa

☕ Ẩn Dụ Café:

• && (AND) = Cả 2 điều kiện đều cần
• || (OR) = 1 trong 2 điều kiện đủ
• ! (NOT) = Phủ định, đảo ngược
• Kết hợp = Ra quyết định phức tạp

📊 Bảng 3 Toán Tử Logic

Toán Tử	Tên	Ví Dụ Café	Kết Quả
&&	AND (VÀ)	coTien && coChoNgoi	Cả 2 đều true
||	OR (HOẶC)	isVIP || coMa	1 trong 2 true
!	NOT (KHÔNG)	!hetHang	Đảo ngược boolean

Truth Table - Bảng Chân Lý

AND (&&)

A	B	A && B
true	true	true
true	false	false
false	true	false
false	false	false

OR (||)

A	B	A || B
true	true	true
true	false	true
false	true	true
false	false	false

NOT (!)

A	!A
true	false
false	true

👨‍🍳 Câu Chuyện Trong Quán

Tình huống 1: Kiểm Tra Điều Kiện Phục Vụ (AND)

public class DieuKienPhucVu {
    public static void main(String[] args) {
        boolean coTien = true;
        boolean coChoNgoi = true;
        boolean trongGioMoCua = true;

        // Cần cả 3 điều kiện
        if (coTien && coChoNgoi && trongGioMoCua) {
            System.out.println("✅ Phục vụ được!");
        } else {
            System.out.println("❌ Không thể phục vụ:");
            if (!coTien) System.out.println("  - Khách không có tiền");
            if (!coChoNgoi) System.out.println("  - Hết chỗ ngồi");
            if (!trongGioMoCua) System.out.println("  - Ngoài giờ mở cửa");
        }
    }
}

Tình huống 2: Ưu Đãi Khách Hàng (OR)

public class UuDaiKhach {
    public static void main(String[] args) {
        boolean laThanhVienVIP = false;
        boolean coMaGiamGia = true;
        boolean laSinhNhat = false;

        // Chỉ cần 1 trong 3 điều kiện
        if (laThanhVienVIP || coMaGiamGia || laSinhNhat) {
            System.out.println("🎉 Được giảm giá!");
            
            if (laThanhVienVIP) System.out.println("  → VIP: -20%");
            if (coMaGiamGia) System.out.println("  → Mã giảm giá: -15%");
            if (laSinhNhat) System.out.println("  → Sinh nhật: -10%");
        } else {
            System.out.println("💰 Giá gốc");
        }
    }
}

📝 Công Thức Nấu (Code Examples)

Ví Dụ 1: AND (&&) - Kiểm Tra Đầy Đủ

public class KiemTraDayDu {
    public static void main(String[] args) {
        int tuoi = 20;
        int tienTrongTui = 60000;
        int giaDoUong = 50000;
        boolean coGiayTo = true;

        System.out.println("🔍 KIỂM TRA ĐIỀU KIỆN:\n");

        // Cần tất cả điều kiện
        if (tuoi >= 18 && tienTrongTui >= giaDoUong && coGiayTo) {
            System.out.println("✅ Đủ điều kiện mua đồ uống!");
            System.out.println("Tuổi: " + tuoi + " (>= 18) ✓");
            System.out.println("Tiền: " + tienTrongTui + " (>= " + giaDoUong + ") ✓");
            System.out.println("Giấy tờ: Có ✓");
        } else {
            System.out.println("❌ Không đủ điều kiện:");
            if (tuoi < 18) System.out.println("  - Chưa đủ 18 tuổi");
            if (tienTrongTui < giaDoUong) System.out.println("  - Không đủ tiền");
            if (!coGiayTo) System.out.println("  - Thiếu giấy tờ");
        }
    }
}

Ví Dụ 2: OR (||) - Chấp Nhận Thanh Toán

public class PhuongThucThanhToan {
    public static void main(String[] args) {
        boolean coTienMat = false;
        boolean coThe = true;
        boolean coViDienTu = false;

        System.out.println("💳 PHƯƠNG THỨC THANH TOÁN:\n");

        // Chỉ cần 1 phương thức
        if (coTienMat || coThe || coViDienTu) {
            System.out.println("✅ Có thể thanh toán!");
            
            if (coTienMat) System.out.println("→ Tiền mặt");
            if (coThe) System.out.println("→ Thẻ ngân hàng");
            if (coViDienTu) System.out.println("→ Ví điện tử");
        } else {
            System.out.println("❌ Không có phương thức thanh toán!");
        }
    }
}

Ví Dụ 3: NOT (!) - Đảo Ngược Điều Kiện

public class TrangThaiQuan {
    public static void main(String[] args) {
        boolean hetNguyenLieu = false;
        boolean hetChoNgoi = false;
        boolean dangBaoTri = false;

        System.out.println("🏪 TRẠNG THÁI QUÁN:\n");

        // Kiểm tra phủ định
        if (!hetNguyenLieu && !hetChoNgoi && !dangBaoTri) {
            System.out.println("✅ Quán đang hoạt động bình thường!");
        } else {
            System.out.println("⚠️ Quán gặp vấn đề:");
            if (hetNguyenLieu) System.out.println("  - Hết nguyên liệu");
            if (hetChoNgoi) System.out.println("  - Hết chỗ ngồi");
            if (dangBaoTri) System.out.println("  - Đang bảo trì");
        }

        // Dùng ! để đảo
        boolean coThePhucVu = !hetNguyenLieu && !dangBaoTri;
        System.out.println("\nCó thể phục vụ: " + coThePhucVu);
    }
}

Ví Dụ 4: Kết Hợp AND & OR

public class GioMoCua {
    public static void main(String[] args) {
        int gio = 19;  // 7h tối
        boolean laChuNhat = false;

        System.out.println("⏰ GIỜ: " + gio + ":00");
        System.out.println("📅 Chủ nhật: " + (laChuNhat ? "Có" : "Không") + "\n");

        // Giờ mở cửa: 7h-22h (T2-T6), 8h-23h (T7-CN)
        boolean moC uaThuong = (gio >= 7 && gio < 22) && !laChuNhat;
        boolean moCuaCuoiTuan = (gio >= 8 && gio < 23) && laChuNhat;

        if (moC uaThuong || moCuaCuoiTuan) {
            System.out.println("✅ Quán đang mở cửa!");
        } else {
            System.out.println("🔒 Quán đã đóng cửa!");
        }
    }
}

Ví Dụ 5: Short-Circuit Evaluation

public class ShortCircuit {
    public static void main(String[] args) {
        int soLuongKho = 0;
        int soLuongDat = 5;

        System.out.println("📦 KIỂM TRA KHO:\n");

        // Short-circuit với &&
        // Nếu soLuongKho > 0 là false, không kiểm tra điều kiện sau
        if (soLuongKho > 0 && soLuongKho >= soLuongDat) {
            System.out.println("✅ Đủ hàng giao!");
        } else {
            System.out.println("❌ Không đủ hàng!");
        }

        // Short-circuit với ||
        boolean laVIP = true;
        boolean coMa = false;

        // Nếu laVIP là true, không kiểm tra coMa
        if (laVIP || coMa) {
            System.out.println("\n🎁 Được giảm giá!");
        }

        // Tránh lỗi với short-circuit
        String tenKhach = null;
        if (tenKhach != null && tenKhach.length() > 0) {
            // An toàn: tenKhach != null được check trước
            System.out.println("Tên: " + tenKhach);
        }
    }
}

🔥 Thực Hành Trong Quán

Bài Tập 1: Kiểm Tra Tài Khoản VIP

public class TaiKhoanVIP {
    public static void main(String[] args) {
        int soLanMua = 25;
        int tongChiTieu = 1500000;
        boolean dangKyThanhVien = true;

        System.out.println("👤 KIỂM TRA TÀI KHOẢN VIP:\n");
        System.out.println("Số lần mua: " + soLanMua);
        System.out.println("Tổng chi tiêu: " + tongChiTieu + " VND");
        System.out.println("Đã đăng ký: " + (dangKyThanhVien ? "Có" : "Không"));
        System.out.println();

        // Điều kiện VIP: (>= 20 lần MUA HOẶC >= 1 triệu) VÀ đã đăng ký
        if ((soLanMua >= 20 || tongChiTieu >= 1000000) && dangKyThanhVien) {
            System.out.println("🌟 Chúc mừng! Bạn là VIP!");
            System.out.println("Ưu đãi:");
            System.out.println("  - Giảm 20% mọi đơn hàng");
            System.out.println("  - Miễn phí ship");
            System.out.println("  - Tích điểm x2");
        } else {
            System.out.println("💳 Tài khoản thường");
            if (!dangKyThanhVien) {
                System.out.println("⚠️ Cần đăng ký để trở thành VIP!");
            }
        }
    }
}

Bài Tập 2: Hệ Thống Đặt Bàn

public class DatBan {
    public static void main(String[] args) {
        int soKhach = 6;
        int gio = 18;  // 6h chiều
        boolean coDatTruoc = true;
        int soBanTrong = 2;

        System.out.println("🪑 KIỂM TRA ĐẶT BÀN:\n");
        System.out.println("Số khách: " + soKhach);
        System.out.println("Giờ: " + gio + ":00");
        System.out.println("Đặt trước: " + (coDatTruoc ? "Có" : "Không"));
        System.out.println("Bàn trống: " + soBanTrong);
        System.out.println();

        // Giờ cao điểm: 11h-14h HOẶC 17h-20h
        boolean gioCaoDiem = (gio >= 11 && gio < 14) || (gio >= 17 && gio < 20);

        // Chấp nhận: Có bàn trống VÀ (KHÔNG cao điểm HOẶC đã đặt trước)
        if (soBanTrong > 0 && (!gioCaoDiem || coDatTruoc)) {
            System.out.println("✅ Chấp nhận đặt bàn!");
            if (gioCaoDiem) {
                System.out.println("⚡ Giờ cao điểm - May mắn đã đặt trước!");
            }
        } else {
            System.out.println("❌ Không thể đặt bàn:");
            if (soBanTrong == 0) {
                System.out.println("  - Hết bàn trống");
            }
            if (gioCaoDiem && !coDatTruoc) {
                System.out.println("  - Giờ cao điểm cần đặt trước");
            }
        }
    }
}

Bài Tập 3: Xác Thực Đơn Hàng

public class XacThucDonHang {
    public static void main(String[] args) {
        String tenKhach = "Anh Minh";
        String soDienThoai = "0123456789";
        String diaChi = "123 Lê Lợi";
        int tongTien = 200000;
        boolean dongYDieuKhoan = true;

        System.out.println("📋 XÁC THỰC ĐƠN HÀNG:\n");

        // Kiểm tra thông tin bắt buộc
        boolean coTen = tenKhach != null && !tenKhach.isEmpty();
        boolean coSDT = soDienThoai != null && soDienThoai.length() == 10;
        boolean coDiaChi = diaChi != null && !diaChi.isEmpty();
        boolean hopLe = tongTien > 0 && dongYDieuKhoan;

        if (coTen && coSDT && coDiaChi && hopLe) {
            System.out.println("✅ Đơn hàng hợp lệ!");
            System.out.println("\nTHÔNG TIN:");
            System.out.println("Tên: " + tenKhach);
            System.out.println("SĐT: " + soDienThoai);
            System.out.println("Địa chỉ: " + diaChi);
            System.out.println("Tổng: " + tongTien + " VND");
        } else {
            System.out.println("❌ Đơn hàng không hợp lệ:");
            if (!coTen) System.out.println("  - Thiếu tên khách");
            if (!coSDT) System.out.println("  - SĐT không hợp lệ");
            if (!coDiaChi) System.out.println("  - Thiếu địa chỉ");
            if (tongTien <= 0) System.out.println("  - Tổng tiền không hợp lệ");
            if (!dongYDieuKhoan) System.out.println("  - Chưa đồng ý điều khoản");
        }
    }
}

Bài Tập 4: Khuyến Mãi Đặc Biệt

public class KhuyenMaiDacBiet {
    public static void main(String[] args) {
        int ngay = 15;
        int thang = 10;  // Tháng 10
        boolean laKhachHangMoi = true;
        int tongTien = 150000;

        System.out.println("🎁 KIỂM TRA KHUYẾN MÃI:\n");

        // Khuyến mãi 1: Ngày 1-15 hàng tháng VÀ khách mới
        boolean km1 = (ngay >= 1 && ngay <= 15) && laKhachHangMoi;

        // Khuyến mãi 2: Tháng 10-12 (cuối năm) VÀ đơn >= 100k
        boolean km2 = (thang >= 10 && thang <= 12) && tongTien >= 100000;

        // Khuyến mãi 3: Ngày 8 HOẶC ngày 18 (may mắn)
        boolean km3 = ngay == 8 || ngay == 18;

        if (km1 || km2 || km3) {
            System.out.println("🎉 CÓ KHUYẾN MÃI!\n");
            
            if (km1) {
                System.out.println("✅ KM Khách Mới (đầu tháng)");
                System.out.println("   → Giảm 25%");
            }
            if (km2) {
                System.out.println("✅ KM Cuối Năm");
                System.out.println("   → Giảm 15%");
            }
            if (km3) {
                System.out.println("✅ KM Ngày May Mắn");
                System.out.println("   → Tặng 1 ly miễn phí");
            }
        } else {
            System.out.println("Không có khuyến mãi");
        }
    }
}

⚠️ Lỗi Thường Gặp

Lỗi 1: Nhầm & Với &&

// ❌ SAI: Dùng & (bitwise) thay vì && (logical)
boolean a = true;
boolean b = false;
boolean result = a & b;  // ⚠️ Hoạt động nhưng không short-circuit

// ✅ ĐÚNG: Dùng &&
boolean result = a && b;  // ✅ Short-circuit

Lỗi 2: Thứ Tự Ưu Tiên

// ❌ SAI: Thiếu dấu ngoặc
boolean coTien = true;
boolean coThe = false;
boolean laVIP = true;

// && ưu tiên hơn ||
boolean ok = coTien || coThe && laVIP;  // (coTien) || (coThe && laVIP)

// ✅ ĐÚNG: Dùng dấu ngoặc rõ ràng
boolean ok = (coTien || coThe) && laVIP;

Lỗi 3: Quên Kiểm Tra null

// ❌ SAI: Không check null trước
String ten = null;
if (ten.length() > 0 && ten.equals("VIP")) {  // NullPointerException!
    System.out.println("VIP");
}

// ✅ ĐÚNG: Check null trước (short-circuit)
if (ten != null && ten.length() > 0 && ten.equals("VIP")) {
    System.out.println("VIP");
}

Lỗi 4: Phủ Định Phức Tạp

// ❌ SAI: Khó đọc
boolean hetHang = true;
boolean dongCua = true;
if (!(hetHang || dongCua)) {  // Khó hiểu!
    System.out.println("OK");
}

// ✅ ĐÚNG: Dùng De Morgan's Law
if (!hetHang && !dongCua) {  // Rõ ràng hơn!
    System.out.println("OK");
}

💡 Bí Quyết Của Barista

1. && = Cả hai phải đúng: Dùng khi cần tất cả điều kiện
2. || = Một trong hai đúng: Dùng khi chỉ cần 1 điều kiện
3. ! = Đảo ngược: Phủ định điều kiện
4. Short-circuit: && và || dừng sớm khi biết kết quả
5. Dấu ngoặc: Làm rõ thứ tự khi kết hợp nhiều toán tử
6. Check null trước: Tránh NullPointerException

🎓 Bạn Đã Học Được

• ✅ 3 toán tử logic: &&, ||, !
• ✅ && = AND - Cả 2 phải true
• ✅ || = OR - 1 trong 2 true
• ✅ ! = NOT - Đảo ngược boolean
• ✅ Short-circuit evaluation
• ✅ Kết hợp nhiều điều kiện
• ✅ Thứ tự ưu tiên: ! > && > ||

☕ Món Tiếp Theo

Đã biết kết hợp điều kiện! Giờ học về toán tử gán:

👉 Toán Tử Gán - Assignment Operators

---

💡 Lời Khuyên Cuối: Logical operators như công thức phối trộn trong quán - biết kết hợp đúng sẽ tạo ra hương vị hoàn hảo!